In mijn praktijk als relatieconsulent en expert in polyamorie kom ik regelmatig mensen tegen die veel van elkaar houden, maar drastisch verschillende relatiebehoeften hebben. Meestal is het de man die een polyamoreuze relatie wil en de vrouw die liever monogaam blijft. Soms is het de vrouw die polyamorist is, en is het de man die sterk monogaam wil blijven. Hoe dan ook, in alle gevallen met verschillende relatiebehoeften kan dat voor beide partners extreem pijnlijk zijn. Er zijn een paar dingen die je moet overwegen als je je in deze positie bevindt.

Excuus om te vertrekken?

Voor sommige mensen is een open relatie een laatste poging om te voorkomen dat de relatie uit elkaar spat. Een paar mensen die ik tijdens mijn 15-jarige studie van polyamoureuze gezinnen tegenkwam legden uit hoe polyamorie hun huwelijk redde. Maar zij zijn in de minderheid. Helaas werkt het maar heel zelden dat polyamorie een echtscheiding voorkomt. Vaker nog vernietigt het de relatie op een nog negatievere manier dan anders het geval  zou kunnen zijn. Omdat polyamorie emotioneel zo intens is en een diepgaande en compassievolle communicatie vereist, kan het zelfs moeilijk zijn voor mensen in stabiele relaties die geen ernstig conflict hebben. Voor mensen in conflictrijke relaties is het absurd om polyamoreus te worden om een relatie te redden. Dat geldt ook voor het krijgen van een baby om een huwelijk te redden.

Als je niet tevreden bent in je relatie en polyamorie beschouwt als een "een-stap-al-buiten-de-deur" -strategie, heroverweeg dat dan alsjeblieft. Niet alleen is het onwaarschijnlijk dat je relatie het gebrek aan eerlijke communicatie en complexe gevoelens zal overleven, maar je zult hoogstwaarschijnlijk de andere mensen met wie je afspreekt voor een date, pijn doen in je polyamoreuze experimenten. Als je weet dat de dingen echt voorbij zijn, stop dan met je relatie en neem even de tijd om op adem te komen voordat je je in een polyrelatie stort. Het bespaart alle betrokkenen ondraaglijke pijn.

Communiceer eerst, niet vals spelen

Omdat polyamorie is gebaseerd op wederzijds vertrouwen, respect, eerlijkheid en communicatie, is het belangrijk om deze relatiestrategieën meteen toe te passen. Het horen van "Schat, ik heb iemand anders ontmoet en wil een open relatie" kan zelfs bij de meest zelfverzekerde persoon de grond onder de voeten doen verdwijnen. Overgaan van een monogame naar een 'open' relatie is op zijn best gezegd al lastig. Begin je eerst met vreemdgaan dan is het nog moeilijker! Eerst communicatie, later seks.

Voldoen aan behoeften van de eigen partner

Heeft iemand al het gevoel niet genoeg aandacht, seks, liefde of zorg van hun partner krijgen, dan valt het idee om dat toch al onvoldoende aanbod te delen, zeker niet goed. Om polyamorie interessanter te maken voor een onwillige partner moet je ervoor zorgen dat je niet alleen nu aan al hun behoefte voldoet, maar ook de verzekering geven dat je dat in de toekomst zult blijven doen.

Onderdeel van het voldoen aan de behoeften van je partner is afzien van schaamte, pesten, verwijten of laster. De monogame partner moet vermijden om de polygamist te verwijten dat hij ongelukkig is in de monogame relatie. Het is misschien niet eens een keuze. Als iemand polygamist is vanwege de seksuele geaardheid, dan is het niet realistisch om te verwachten dat ze opgewonden blijven in een monogame relatie. Net zo min als je kunt verwachten dat een lesbienne opgewonden is over het huwelijk met een man. Omgekeerd kan monogamie ook een seksuele geaardheid zijn, en dat moet monogame mensen niet worden verweten. Je moet ze ook niet tegen hun zin in meetrekken in polyamorie. Dit leidt tot valse toestemming en zal heel snel het einde van de relatie betekeken.

Begin klein

Begin klein als een partner gewoon wat openheid wil, en tevreden kan zijn met iets dat minder bedreigend is dan verliefd worden op een ander. Swingen kan de persoon die consensuele niet-monogamie wil, laten kennismaken met seksuele afwisseling, terwijl je als stel de primaire focus blijft houden dat de monogame persoon zich veilig voelt tijdens deze kleine stapjes. Een avond naar een swingersclub gaan, kan helpen om te praten over je gevoelens en verlangens zonder dat je denkt dat het gaat om een relatie met een ander. Mensen kunnen hun eigen grenzen stellen bij een bezoek aan de club:  het is okay om te kijken of te flirten, maar geen seks te hebben met anderen.

Is zelfs het idee van seks met vreemden teveel, bezoek dan eens een sociaal evenement waarbij seks niet direct op de voorgrond staat. Dit kan een munch zijn met of een chat met mensen in een polyamoureuze Meetup-groep. Poly Meetups zijn altijd gekleed en worden vaak gehouden in restaurants of andere openbare plekken. Soms zijn de mensen er om potentiële afspraakjes te ontmoeten, soms gewoon om te chatten en advies of ervaringen te delen. Nogmaals, het is okay om je eigen grenzen te stellen, dus naar zo'n Meetup gaan betekent niet dat je je ook hebt aangemeld om polyamoureus te zijn.

Omgaan met emotionele pijn

Hoewel het voor mensen soms helemaal geen probleem is, kan de wens om een open relatie of het proces van de overgang van monogamie naar polyamorie, op bepaalde momenten pijn en ongemak voor alle betrokkenen met zich meebrengen. Degenen die zoeken naar consensuele niet-monogamie kunnen aan zichzelf twijfelen, zich samen en schuldig voelen wanneer ze worden geconfronteerd met een geliefde die lijdt als gevolg van hun verlangen naar romantische of seksuele openheid. De monogame partner kan zich ontoereikend, onbemind of boos voelen dat hun geliefde de regels van de relatie zomaar wil veranderen. Ongeacht in welke positie je zit, er is altijd een kans dat je emotionele pijn ervaart. Crafting-strategieën om geconfronteerd te worden met pijn en deze aan te pakken, evenals emotionele steun zoeken en angst beheersen, zijn levensvaardigheden waar iedereen van kan profiteren.

Investeer in jezelf

Het kan heel moeilijk zijn om te ontspannen en emotioneel lost te laten als jij de partner bent die monogaam wil zijn. Je bent overstuur door de wens van je partner om andere relatiemogelijkheden te onderzoeken. Als die partner je enige emotionele steun is, overweeg dan om je sociale omgeving uit te breiden. Dit hoeft niet te betekenen dat er extra romantische relaties worden gelegd. In feite is vriendschap misschien precies wat je nodig hebt. Het gevoel dat je wereld draait om iemand die tijd met andere partners wil doorbrengen is vaak angstaanjagend en kan voorkomen dat je verbindingen hebt met anderen. Onthoud wat goed voor je is om je sterker te verankeren in je eigen ervaring: pak hobby's op, leer iets nieuws, versterk oude vriendschappen en zoek nieuwe contacten.

Bereid zijn om hard te proberen

Polyamorie kan een uitdaging zijn, zelfs als alle betrokkenen enthousiast zijn over een consensueel niet-monogame relatie. Ben je nog niet zo zeker dat het iets voor je/jullie is, dan kan het nog moeilijker zijn. Het kan echter de moeite waard zijn om heel hard te proberen een liefdevolle relatie te redden. Als je echt van elkaar houdt en erop vertrouwt dat jullie het beste willen voor jullie allebei, geef dan alles wat je hebt om te proberen de relatie te laten werken. Wees flexibel, probeer nieuwe dingen en tolereer ongemak om over de drempel te stappen en een nieuwe, en meer bevredigende relatievorm te vinden. Niet wegzakken!

Bereid zijn toe te geven wanneer het niet werkt

Heb je echt je best gedaan en blijkt toch dat de relatie niet meer werkt, geef dat dan eerst aan jezelf toe. Breng je dat naar buiten dan wordt het alleen maar erger, waardoor er een omgeving ontstaat met de kans om ongelooflijke pijn en emotionele schade te veroorzaken. Beëindig de relatie, in plaats van een oude partner aan het lijntje te houden tot je een nieuwe hebt gevonden. Zo voorkom je dat er nog meer schade wordt aangericht. Het is veel beter om de angst om alleen te zijn onder ogen te zien dan om bestaande en nieuwe partners in de ellende te storten.

Soms kunnen een monogamist en een polyamorist gewoon geen romantische of seksuele relationele stijl vinden die voor hen alletwee geschikt is. In die gevallen is het veel beter om eerlijk en medelevend te communiceren terwijl ze hun relatie veranderen naar een waarschijnlijk platonische vorm. Wanneer deze mensen van elkaar blijven houden en sociaal maar niet romantisch bij elkaar blijven, hebben ze een polyaffectieve relatie gecreëerd. Zo kunnen ze familierelaties onderhouden, zelfs terwijl ze verschillende romantische paden volgen. Het belangrijkste voor een sympathieke polyaffectieve relatie is om elkaar goed te behandelen tijdens en na de romantische scheiding - niet liegen, bedriegen of de boel verpesten.